Tłumaczenia dla hasła „aos“ w niemiecko » polski słowniku

La̱os <‑, bez l.mn. > [ˈlaːɔs] RZ. r.n.

Laos

Laos r.m.

Demokratische Volksrepublik Laos

Laotańska Republika r.ż. Ludowo-Demokratyczna

cos

cos MATH Abk. von Kosinus

cos

cos

Zobacz też Kosinus

Ko̱sinus <‑, ‑[se]> [ˈkoːzinʊs] RZ. r.m. MATH

Kosinus

kosinus r.m.

Kosinus

cosinus r.m.

I . lo̱s [loːs] PRZYM.

1. los (abgetrennt):

los Etikett, Knopf

luźny

los Etikett, Knopf

oderwany

der Hund ist los

pies r.m. się zerwał [ze smyczy]

2. los pot. (befreit, losgeworden):

jdn/etw los sein

uwalniać [f. dk. uwolnić] się od kogoś/czegoś

sein Geld los sein

pozbywać [f. dk. pozbyć] się pieniędzy

ich bin mein ganzes Vermögen los

pozbyłem się wszystkiego, co miałem

ich bin meine Erkältung los

pozbyłem się przeziębienia

3. los pot. (locker):

los

wyluzowany

sie hat ein loses Mundwerk

ona ma niewyparzony język

4. los pot. (im Gange):

es ist nichts los

nic się nie dzieje

dort ist viel los

tam się ciągle coś dzieje

in Granada ist abends viel los

w Grenadzie wieczorami wiele się dzieje

was ist [hier]los?

co się [tutaj] dzieje?

was ist denn hier los?

co tu się dzieje?

was ist denn mit dir los?

co się z tobą dzieje?

..., [dann] ist etwas los!

jak..., to dopiero będzie! pot.

wenn ihr heute nicht rechtzeitig kommt, dann ist ’was los!

jeśli dzisiaj nie przyjdziecie punktualnie, to dopiero się będzie działo!

da war was los, als ich die Wahrheit gestehen musste

to dopiero było, kiedy musiałem wyznać prawdę

mit ihm ist nichts [o. nichts mehr] [o. heute nichts] los (er ist langweilig)

straszny z niego nudziarz r.m. pot.

mit ihm ist nichts [o. nichts mehr] [o. heute nichts] los (er ist schlecht gelaunt)

on nie jest w nastroju

II . lo̱s [loːs] PRZYSŁ.

1. los (schnell!):

los!

naprzód!

nun aber los!

raz, dwa!

nun aber los!

w trymiga!

Achtung, fertig, los!

do startu, gotowi, start!

los, mach schon!

no, dawaj! pot.

los, nun erzähl schon!

no, opowiadaj wreszcie!

2. los pot. (fort):

sie ist schon los

[ona] już poszła

3. los pot. (gelöst):

noch ein paar Umdrehungen, dann ist die Schraube los

jeszcze kilka obrotów i odkręcimy tę śrubę

Lo̱s <‑es, ‑e> [loːs] RZ. r.n.

1. Los (Gegenstand bei einer Zufallsentscheidung):

etw durch das Los entscheiden

decydować [f. dk. z‑] o czymś losowo

ein Los ziehen

losować [f. dk. wy‑]

das Los fällt auf jdn

los r.m. pada na kogoś

das Los hat mich getroffen [o. ist auf mich gefallen]

los wybrał mnie

2. Los (Lotterielos):

Los

los r.m. loterii

das große Los ziehen [o. gewinnen]

wygrywać [f. dk. wygrać] los na loterii

[mit jdm/etw] das große Los gezogen haben

wygrać wielki los na loterii [wybierając kogoś/coś]

3. Los bez l.mn. podn. (Schicksal):

Los

los r.m.

Los

przeznaczenie r.n.

ein hartes/schweres Los

trudny/ciężki los r.m.

ạns [ans] KONTR

ans → an das, → an

Zobacz też an

I . ạn [an] PRZYIM. +C.

1. an (direkt bei, in Berührung mit):

an der Tür

przy drzwiach

an der Wand stehen (Person)

stać pod ścianą

an der Wand stehen (Gegenstand)

stać przy ścianie

an der Wand hängen

wisieć na ścianie

die Leiter lehnt an dem [o. am] Baum

drabina r.ż. jest oparta o drzewo

an dem [o. am] Meer

nad morzem

das Dorf liegt an einem Fluss

ta wieś r.ż. leży nad rzeką

Frankfurt am Main

Frankfurt nad Menem

an dieser Stelle

w tym miejscu

an der gleichen Stelle

w tym samym miejscu

an dem [o. am] Tisch sitzen

siedzieć przy stole

an dem [o. am] Computer arbeiten

pracować przy komputerze

an dem [o. am] Fenster sitzen

siedzieć przy oknie

an der Ecke

na rogu

der Knopf an der Maschine

przycisk r.m. przy maszynie

er geht an mir vorbei

[on] przechodzi obok mnie

einen Ring an dem [o. am] Finger tragen

nosić pierścionek na palcu

2. an (auf, in):

an der Universität

na uniwersytecie

sie ist am Finanzamt

[ona] pracuje w urzędzie skarbowym

3. an (zeitlich):

am Morgen

rano

am Abend

wieczorem

an Weihnachten poł. niem.

na Boże Narodzenie

am 3. Mai

trzeciego maja

am Sonntag

w niedzielę

an einem Tag (eines Tages)

pewnego [lub któregoś] dnia

an einem Tag (als Zeitspanne)

w ciągu jednego dnia [lub w jeden dzień]

am Anfang

na początku

am Ende der Ferien

pod koniec wakacji

4. an (von, verbunden mit):

reich an Nährstoffen

bogaty w substancje odżywcze

sie leidet unter Mangel an Bewegung

[ona] cierpi na brak ruchu

ihr seid noch jung an Jahren

wy jesteście jeszcze młodzi

das Schöne an jdm/etw

urok kogoś/czegoś

etw an an sich haben pot.

mieć coś w sobie

das Entscheidende an der Sache ist, dass ...

decydujące w tej sprawie jest to, że...

das gefällt mir nicht an ihm

to mi się w nim nie podoba

5. an (nebeneinander):

Tür an Tür

drzwi l.mn. w drzwi

Haus an Haus wohnen

mieszkać obok siebie

die Zuschauer standen dicht an dicht

widzowie r.m. l.mn. stali jeden przy drugim

6. an (bei Verben mit Dativobjekt):

er ist an Krebs gestorben

[on] zmarł na raka

ich habe ihn an der Stimme erkannt

[roz]poznałem go po głosie

II . ạn [an] PRZYIM. +B.

1. an (Richtung angebend):

an das [o. ans] Telefon gehen

podchodzić [f. dk. podejść] do telefonu

an das [o. ans] Meer

nad morze

sich an die Wand lehnen

opierać [f. dk. oprzeć] się o ścianę

er trat an das [o. ans] Fenster

[on] podszedł do okna

an die Arbeit!

do roboty!

sie setzte sich an das [o. ans] Klavier/an den Tisch

usiadła przy pianinie [lub do pianina] /przy stole [lub do stołu]

pflanze den Baum nicht zu dicht an das [o. ans] Haus

nie sadź drzewa zbyt blisko domu

er schrieb etwas an die Tafel

[on] napisał coś na tablicy

an meinen Computer lass’ ich niemanden ran

nikomu nie pozwolę dotknąć mojego komputera

jdn an eine andere Schule versetzen

przenieść kogoś do innej szkoły

jdn an die Hand nehmen

brać [f. dk. wziąć] kogoś za rękę

2. an (zeitlich):

bis an mein Lebensende

aż do końca mych dni

3. an (für):

an

do

ein Brief an seinen Sohn

list r.m. do jego syna

ich habe eine Frage an dich

mam do ciebie pytanie

an [und für] sich

właściwie

4. an (bei Verben mit Akkusativobjekt):

sie denken nicht an morgen

oni nie myślą perspektywicznie [lub o jutrze]

kannst du dich noch an früher erinnern?

czy pamiętasz jeszcze dawne czasy?

III . ạn [an] PRZYSŁ.

1. an pot. (ungefähr):

an die zwanzig Personen

około dwudziestu osób

sie verdient an die 2.000 Euro

[ona] zarabia około 2000 euro

2. an (Ankunftszeit):

Danzig an: 16 Uhr 15

przyjazd r.m. do Gdańska: 16.15

3. an (eingeschaltet):

an sein (Elektrogerät, Strom, Motor)

być włączonym

Licht an!

włączyć światło!

4. an pot. (angezogen):

ohne etw an

na golasa pot.

5. an (ab):

von jetzt an

od tej chwili

von hier an

odtąd

von nächster Woche an

od przyszłego tygodnia

von Anfang an

od początku

I . a̱u̱s [aʊs] PRZYIM. +C.

1. aus (räumlich):

aus

z

aus dem Zimmer gehen

wychodzić [f. dk. wyjść] z pokoju

das Öl tropft aus dem Fass

olej r.m. kapie z beczki

Zigaretten aus dem Automaten ziehen

kupić papierosy w automacie

einen Artikel aus der Zeitung ausschneiden

wyciąć artykuł z gazety

aus der Flasche trinken

pić z butelki

aus dem Fenster sehen

patrzeć przez okno

von ... aus

z...

von hier aus

stąd

2. aus (zur Angabe der Ursache):

aus Angst

ze strachu

aus Liebe

z miłości

aus Erfahrung

z doświadczenia

aus diesem Anlass

z tej okazji

aus Dummheit/Eifersucht/Verzweiflung

z głupoty/zazdrości/rozpaczy

ein Mord aus Habgier

morderstwo r.n. z chciwości

aus niedrigen Motiven

z niskich pobudek

ein Unfall aus Unachtsamkeit

wypadek r.m. w wyniku nieuwagi

aus einer Eingebung heraus

z inspiracji

aus einer Laune

dla kaprysu

aus dem [einfachen] Grunde, dass ...

z [prostej] przyczyny, że...

von sich C. aus

sam z siebie

von mir aus pot.

z mojej strony

3. aus (zur Angabe der Herkunft):

aus

z

aus Breslau/Polen

z Wrocławia/Polski

er ist gebürtig aus Leipzig

[on] jest rodem z Lipska

Tomaten kommen aus Italien

pomidory r.m. l.mn. pochodzą z Włoch

ein Brief aus Kanada/aus der Schweiz

list r.m. z Kanady/Szwajcarii

aus dem Englischen

z [języka] angielskiego

aus guter Familie stammen

pochodzić z dobrej rodziny

aus unserer Mitte

spośród nas

aus dem letzten Jahrhundert

z ostatniego stulecia

ein Gemälde aus dem Barock

obraz r.m. z okresu baroku

aus dem Gedächtnis

z pamięci

4. aus (zur Angabe der Beschaffenheit):

aus

z

aus Gold/Glas

ze złota/szkła

aus Wolle

z wełny

eine Bluse aus Seide

bluzka z jedwabiu

aus etw bestehen

skadać się z czegoś

5. aus (in Veränderung eines Zustandes):

aus der Mode kommen

wychodzić [f. dk. wyjść] z mody

aus dem Gleichgewicht kommen

stracić równowagę

aus tiefem Schlaf erwachen

obudzić się z głębokiego snu

aus der Übung sein

wyjść z wprawy

II . a̱u̱s [aʊs] PRZYSŁ. pot.

1. aus (beendet):

aus sein

skończyć się

zwischen ihnen ist es aus

między nimi skończone

aus und vorbei

koniec r.m. i kropka r.ż. [lub bomba] r.ż.

mit dir ist es aus

już po tobie

das Spiel ist aus

koniec gry

2. aus (nicht an):

aus sein (Gerät, Motor)

być wyłączonym

aus sein (Feuer)

być wygaszonym

Licht aus!

zgasić światło!

3. aus SPORT:

aus sein (Ball)

być poza placem gry

4. aus (ausgerichtet):

auf jdn aus sein

być dostosowanym do kogoś

auf etw B. aus sein

lubić coś

er ist auf Abenteuer aus

[on] lubi przygody

5. aus (ausgegangen):

[mit jdm] aus sein

wyjść [z kimś]

ạls [als] SPÓJ.

1. als:

als (zeitlich)

kiedy

als (zeitlich)

gdy

als (während)

podczas gdy

damals, als ...

wtedy, gdy...

gerade, als ...

akurat wtedy, gdy...

als der Krieg ausbrach, ...

kiedy wybuchła wojna r.ż. , ...

ich kam, als er ging

przyszedłem, kiedy [on] poszedł

gerade als wir losgehen wollten, begann es zu regnen

kiedy właśnie chcieliśmy wyjść, zaczęło padać

sie war kaum fort, als das Telefon klingelte

ledwo wyszła, kiedy zadzwonił telefon r.m.

2. als (vergleichend):

größer als ...

większy niż [lub od] ...

er war kleiner als sie

[on] był niższy od niej

ich bin klüger als vorher

jestem mądrzejszy niż przedtem

das ist nichts als Unfug

to jakaś bzdura r.ż.

anders als jemand sein

być innym niż ktoś

es war niemand anderes als sein Vater

to był jego ojciec r.m. we własnej osobie

sie haben andere Verfahren als wir

oni mają inne procedury niż my

der Bericht ist interessanter als erwartet

raport r.m. jest ciekawszy, niż oczekiwano

ich verlange nichts weiter als saubere Arbeit

żądam tylko czysto wykonanej roboty

er sieht alles andere als glücklich aus

[on] bynajmniej nie wygląda na szczęśliwego

3. als (gleichsam):

es klang, als ob ein Glas zerbrach

zadźwięczało, jakby rozbiła się szklanka r.ż.

er sah aus, als ob er schliefe

[on] wyglądał, jakby spał

er tat so, als ob nichts wäre!

[on] zachowywał się tak, jakby nic się nie stało

er sprach so klug, als ob er das studiert hätte

[on] mówił tak mądrze, jakby to studiował

es sieht aus, als würde es bald schneien

wygląda, jakby zaraz miał padać śnieg

als ob ich das nicht wüsste!

jakbym tego nie wiedział!

es sieht nicht so aus, als würden wir das Spiel verlieren

nie wygląda na to, żebyśmy mieli przegrać mecz

er ist zu anständig, als dass er so etwas tun könnte

[on] jest zbyt porządny, aby zrobić coś takiego

4. als (ausschließend):

es ist zu spät, als dass ...

jest za późno, by...

5. als (zur Bezeichnung einer Eigenschaft):

als Lehrer

jako nauczyciel r.m.

schon als Kind hatte er Albträume

już jako dziecko r.n. miał koszmary

ich als dein Onkel ...

[ja] jako twój wujek r.m. ...

noch als alte Frau ...

jeszcze będąc starą kobietą...

als Held gefeiert werden

zbierać owacje jako bohater

als Beweis

jako dowód r.m.

sich als wahr/falsch erweisen

okazać się prawdą/fałszem

er kam als Freund zu uns

[on] przyszedł do nas jako przyjaciel r.m.

als Belohnung waren 1.000 Euro ausgesetzt

jako nagrodę wyznaczono 1000 euro

ein Tonband ist vor Gericht nicht als Beweismittel zugelassen

jedno z nagrań nie zostało przez sąd dopuszczone jako dowód

6. als (zumal):

als

zwłaszcza

das ist umso trauriger, als es nicht das erste Mal war

jest to tym smutniejsze, że nie był to pierwszy raz

7. als (wie):

als

jak

so bald als möglich

jak najszybciej

Mo̱o̱s¹ <‑es, ‑e> [moːs] RZ. r.n.

Moos BOT. (Pflanze):

Moos

mech r.m.

zwroty:

Moos ansetzen pot.

odchodzić [f. dk. odejść] do lamusa podn.

E̱pos <‑, Epen> [ˈeːpɔs] RZ. r.n. LIT.

Epos

epos r.m.

Epos

epopeja r.ż.

E̱ros <‑, bez l.mn. > [ˈeːrɔs] RZ. r.m.

Eros

miłość r.ż. platoniczna

Gro̱s <‑, ‑> [groː, gen: groː[s], pl: groːs] RZ. r.n.

Gros

gros r.n.

Gros

przeważająca część r.ż.

das Gros der Studenten

przeważająca część studentów

I . a̱u̱fs [aʊfs] KONTR

aufs → auf das pot., → auf

II . a̱u̱fs [aʊfs] mit Superlativen

aufs Äußerste

do ostateczności

Zobacz też auf

I . a̱u̱f [aʊf] PRZYIM. +C.

1. auf (zur Angabe der Lage):

auf

na

auf dem Tisch/Teller

na stole/talerzu

auf dem Boden

na podłodze

was liegt da auf dem Dach?

co tam leży na dachu?

sie sitzt auf dem Stuhl

[ona] siedzi na krześle

auf der Straße

na ulicy

auf dieser Seite der Straße ist es kühler

po tej stronie ulicy jest chłodniej

auf dem Meeresgrund

na dnie morza

auf dem Land

na wsi

auf einer Insel

na wyspie

die Vegetation auf den Inseln

wegetacja r.ż. na wyspach

auf Mallorca/Korsika

na Majorce/Korsyce

ich habe es auf einem Bild gesehen

widziałem to na obrazie

2. auf (in, bei):

auf

w

auf

na

auf der Schule/Bank

w szkole/banku

er ist noch auf der Universität

on jeszcze studiuje na uniwersytecie

auf der Post

na poczcie

sie arbeitet auf dem Finanzamt

[ona] pracuje w urzędzie skarbowym

auf dem Polizeirevier

na posterunku policji

auf einem Sparkonto

na rachunku oszczędnościowym

auf meinem Zimmer

w moim pokoju

3. auf (während):

auf

podczas

auf dem Weg

w drodze

auf der Feier

na uroczystości

auf Reisen

w podróży

auf der Jagd

na polowaniu

auf der Flucht sein

uciekać

II . a̱u̱f [aʊf] PRZYIM. +B.

1. auf (zur Angabe der Richtung):

auf

na

auf

do

auf den Tisch/Teller/Boden

na stół/talerz/podłogę

stell die Vase auf den Schrank

postaw wazon na szafie

auf die Straße gehen

wyjść na ulicę

aufs Land fahren/ziehen

jechać [f. dk. wy‑] /wyprowadzać [f. dk. wyprowadzić] się na wieś

wann fliegst du auf die Kanaren?

kiedy wylatujesz na Wyspy Kanaryjskie?

auf einen Berg steigen

wspinać [f. dk. wspiąć] się na górę

sie setzte sich auf die Bank

usiadła na ławce

auf die Erde fallen

spadać [f. dk. spaść] na ziemię

sie fiel auf den Rücken

upadła na plecy

das Wrack ist auf den Meeresgrund gesunken

wrak r.m. osiadł na dnie morza

auf die Post

na pocztę

ich muss noch auf die Bank

muszę jeszcze pójść do banku

sie geht auf die Grundschule

[ona] chodzi do szkoły podstawowej

auf das [o. aufs] Fest gehen

iść [f. dk. pójść] na uroczystość

auf eine Party gehen

iść na imprezę

sich auf den Weg machen

wyruszyć w drogę

etw auf ein Blatt Papier schreiben

napisać coś na kartce papieru

er kam auf mich zu

podszedł do mnie

2. auf (bei Zeitangaben):

auf einen Dienstag fallen

przypadać we wtorek

Heiligabend fällt auf einen Freitag

Wigilia r.ż. przypada w piątek

etw auf die nächste Woche verschieben

przesunąć coś na przyszły [lub następny] tydzień

die Sitzung ist auf auf morgen verschoben worden

posiedzenie r.n. zostało przesunięte na jutro

in der Nacht auf Dienstag

w nocy z poniedziałku na wtorek

3. auf (für):

auf einen Tee bleiben

zostać na herbacie

bleib doch noch auf eine Tasse Kaffee

zostań jeszcze na filiżankę kawy

auf lange Sicht

na dłuższą metę

4. auf (bei Maß- und Mengenangaben):

auf

na

sich auf zehn Meter nähern

zbliżyć się na dziesięć metrów

auf die Sekunde genau

co do sekundy

auf den Millimeter genau

co do milimetra

auf den Pfennig genau

co do grosza

das Projekt auf drei Jahre reduzieren

skrócić czas wykonania projektu do trzech lat

ich weiß es nicht auf den Tag genau

nie znam dokładnie dnia

5. auf (verstärkend):

sie errangen Sieg auf Sieg

odnosili zwycięstwo za zwycięstwem

Schlag auf Schlag

cios za ciosem

Stunde auf Stunde

godzina za godziną

6. auf (pro):

auf

na

fünf Liter auf hundert Kilometer verbrauchen

zużywać pięć litrów na sto kilometrów

7. auf (aufgrund, infolge):

auf

z powodu

auf Wunsch des Chefs

na życzenie szefa

auf den Rat des Arztes [hin]

za radą lekarza

auf seinen Vorschlag [hin] wurde er befördert

został awansowany za jego rekomendacją

auf Grund dessen ...

na podstawie tego, że...

8. auf (mittels):

auf diese Art [o. Weise]

w ten sposób

auf gut Glück

na chybił trafił

auf Kosten von ...

na czyjś koszt

auf eigene Gefahr

na własne ryzyko [lub własną odpowiedzialność]

komm mir bloß nicht auf die wehleidige Tour!

tylko nie zaczynaj marudzić!

auf einmal pot. (plötzlich)

nagle

auf einmal (gleichzeitig)

za jednym razem

auf einmal (gleichzeitig)

naraz

aufs Neue

od nowa

9. auf (in Trinksprüchen):

auf dein Wohl!

[za] twoje zdrowie!

auf ihn!

na jego cześć!

10. auf mit Superlativen:

jdn auf das [o. aufs] Herzlichste begrüßen

pozdrowić kogoś jak najserdeczniej

sie wurden auf das [o. aufs] Grausamste gefoltert

byli torturowani najokropniejszymi metodami

wir alle waren auf das [o. aufs] Äußerste ermüdet und erschöpft

wszyscy byliśmy do cna zmęczeni i wyczerpani

11. auf (als Präposition):

auf diese Masche falle ich nicht herein!

nie dam sie nabrać na ten przekręt! pot.

auf meinen Brief hin hat sie nicht geantwortet

nie odpowiedziała na mój list

III . a̱u̱f [aʊf] PRZYSŁ.

1. auf (los):

auf!

już!

auf geht’s!

zaczynamy!

auf geht’s!

ruszamy!

auf nach Kalifornien!

w drogę do Kalifornii!

2. auf WOJSK. (aufsetzen):

Helm auf!

hełmy na głowę!

auf und davon sein pot.

uciec

auf und davon sein pot.

zniknąć

3. auf pot. (offen):

auf sein

być otwartym

die Tür ist auf

drzwi l.mn. są otwarte

Mund auf! (beim Arzt)

proszę otworzyć buzię!

Mund auf! (Befehl zu sprechen)

zacznij mówić!

4. auf pot. (aufgestanden):

auf sein

być na nogach pot.

er ist noch auf

jeszcze nie śpi

5. auf (nach oben und unten):

auf und ab fahren (Aufzug)

jeździć w górę i w dół

mit etw geht es auf und ab fig

z czymś jest raz lepiej raz gorzej

6. auf (hin und her):

auf und ab gehen

chodzić tam i z powrotem

IV . a̱u̱f [aʊf] SPÓJ. podn. (damit)

auf dass ...

ażeby... podn.

I . ạlso [ˈalzo] PRZYSŁ.

1. also (folglich):

also

a więc

also

zatem

das heißt also, dass ...

oznacza to więc, że...

hier bist du also!

a więc tu jesteś!

es regnete, also blieben wir zu Hause

padał deszcz r.m. , więc zostaliśmy w domu

2. also (nun ja):

also

a więc tak

also wie er schon sagte

a więc tak, jak [on] już powiedział

3. also (tatsächlich):

also

więc

das ist also dein letztes Wort?

a więc to twoje ostatnie słowo r.n. ?

II . ạlso [ˈalzo] PART.

1. also (ach):

also

ach tak

also so was!

coś takiego!

also doch!

więc jednak!

na also!

no proszę!

2. also (überleitender Pausenfüller):

also

zatem

also

więc

also gut

zatem dobrze

also, dann bis morgen!

zatem do jutra!